Itxi

kultura

Heriotza

Paul Auster idazle estatubatuarra hil da, 77 urte zituela

EITB MEDIA

Bere etxean hil zen atzo, asteartean, Brooklyngo bere etxean (New York), biriketako minbizi baten ondorioz. Lan oparo baten egilea da, eta bere 10 lan euskaratu dira.

  • Paul Auster idazlearen artxiboko irudia, Bilbon. Argazkia: EITB MEDIA

    Paul Auster idazlearen artxiboko irudia, Bilbon. Argazkia: EITB MEDIA

Paul Auster eleberrigile estatubatuar ospetsua atzo, asteartean hil zen, 77 urte zituela, Brooklyngo (New York) bere etxean, biriketako minbizi baten ondorioz. Besteak beste, The New York Trilogy, The Brooklyn Follies eta The Invention of Solitude bezalako eleberrien egilea da Auster, eta horietatik guztietatik, 10 lan euskarara ekarri dira.

Auster jatorri austriarreko familia judu batean jaio zen 1947an, Newarken (New Jersey). Geroago, Brooklynera lekualdatu zen, eta horixe izan da bere etxea eta eleberrien agertokia, batez ere 1980ko eta 1990eko hamarkadetan.

Bere lan guztietan labirinto literarioak eraiki zituen, panpina errusiar edo matrioskak balira bezala, non fikzioa, errealitatea eta autobiografia nahasten dituen, eta horiekin mundu osoko milioika irakurle harrapatu zituen.

Bere eleberriak 40 hizkuntza baino gehiagotara itzuli dira, tartean euskarara, baina bestelako hainbat estilo ere landu ditu, hala nola poesia, kontakizunak, saiakerak edota antzerkiko eta zinemako gidoiak.

Austerrek Columbiako Unibertsitatean ikasi zuen, Israelek Gazan abiatutako gerraren aurkako ikasleen protesten epizentroan, eta 1968an Vietnamgo gerraren aurka egindako manifestazioetan parte hartu zuen.

1982an egin zuen debuta idazle gisa, aitaren bat-bateko heriotzaren inguruko The Invention of Solitude lanarekin; hala ere, benetako ospea The New York Trilogy eleberriarekin iritsi zitzaion, City of Glass, Ghosts eta The Locked Room eleberriekin. 2017an, idazleak Bilbo bisitatu zuen, eta bertan 4 3 2 1 eleberria aurkeztu zuen.

Estatubatuarrak Baumgartner argitaratu zuen 2023an, bere azken lana, bere osasun-arazoak tarteko, milioika jarraitzaileen kezken artean. Liburu horren protagonista Filosofiako irakasle xelebre eta samur bat da, bere maitasun handiaren galerak eragindako minean murgildua. New Yorkeko egilearen zoriari, oroimenari eta dueluari buruzko istorioa da.

2006an, idazleak Letren Asturiasko Printzea saria jaso zuen, eta bere hitzaldian esan zuen: "Bizitza osoa eman dut inoiz ikusi ez dudan jendearekin hizketan, inoiz ezagutuko ez ditudan pertsonekin, eta horrela nire azken arnasa ematen dudan egunera arte jarraitzea espero dut".